Blogia
remenches dende l'aldo galligo

Reseña en Espiello

Reseña en Espiello

POS IXO… Materials ta aprender aragonés, de Mª Pilar BENÍTEZ MARCO. Zaragoza, Pan de Paxaricos 3, Comarca Alto Galligo, 2007, 86 pp.  L'Aria de Chobentú de l'Alto Galligo ha editato un libro de testo ta amostranza segundaria, planteyato por l'autora, Pilar Benítez, como una istoria linial trestallata en lizions que cuaternan testos, gramatica, exerzizios, chuegos, bocabulario... que de seguras farán buen prebo a os estudians d'aragonés d'a comarca, e mesmo d'atros territorios. Mª Pilar Benítez Marco, auque agora bibe en Zaragoza, ye filla d’ istas montañas pirinencas. Aprendió á caminar, á escribir e a replecar brioletas en os chiocorrons lugars sobrarbencos de Bielsa u Broto.  A costruzión d’o pantano de Chanobas li aforzó á dixar as isolas de l’Ara, en o suyo Chabierre familiar, ta baxar como a trasumanzia d’o ganau á bibir en Tierra Plana. Astí se adedicó á ra suya carrera profesional. Con as parolas de a suya yaya como simién, estudió Filolochía Ispanica en a Unibersidá de Zaragoza; dimpués se dotoró con una tesis sopre l’aragonés de Ansó.  Empezipioron as poblicazions, primero con o suyo Estudio sobre la Morísma de Aínsa, e dimpués sopre L’Ansontano. Ha sito profesora de ra Unibersidá en Zaragoza e Logroño. Pero dezidió que ro suyo yera l’amostranza e deixó a unibersidá  ta marchar de profesora d’ Instituto enta Tamarit, primero e dimpués á L’ Almunia. Güe treballa de asesora en o Zentro de Profesors de Uesca, do coordina as autibidaz de luenga aragonesa. Fue nombrata tamién per os suyos meritos Academica de l’ Aragonés.Ha escrito relatos curtos, ha ganato barios premios, toz en l’ Altoaragón (Biescas, Sallén, Sietemo u Lo Grau), pero siempre detrás de as suyas parolas e os suyos escritos be son os suyos Pirineus.En a suya casa de brano de Biescas emprezipió á escribir o libro que femos presentazión, un encargo de ra Comarca Alto Galligo, un manual en o que se achuntan a suya pasión per a nuesa tierra, a suya fazeta de profesora e de lingüísta. Un polito libro ambientato en a Bal de Tena, en Pandicosa.  Un libro en o que han colaborato como informans muitos de ros bezinos tensinos con os que ha fablato, con ixos que encara charran pandicuto e que agora con iste libro asperemos lo aprendan en as escuelas os ninos.Ye un Cuaderno de Testo ta amostrar a luenga aragonesa con  material didautico e pedagochico que premite á presonas de muitos rans culturals y educatibos entender e aprender istos contenitos lingüísticos. A trabiés d’un diario de biache de dos “mesaches” de Pandicosa, o manual repleca en cada “lizión” exerzizios de gramatica e costruzions morfolochicas e sintauticas arrocratas en cuatro alpartatos: “ta leyer”, “ta entender”, “ta aprender”, “ta charrar y escribir”. Repleca  exemplos de testos populars e d’ escritors e en as suyas zagueras paxinas un bocabulario de apoyo, o primero no secsista en aragonés, pos arringlera as bozes per orden alfabetico (cal buscar “mayestra” como bocable primero no pas “mayestro”).Un manual polito, muderno, de diseño autual (feitas per Saul Moreno, un diseñador grafico meyo belsetán, meyo chaqués) e con garantías filolochicas plenas. Un libro siñalato ta ra istoria de l'amostranza de l'aragonés.   Óscar Latas Alegre, O Espiello, nº 22-23, 2007, p.37.

0 comentarios